Wat is een risico-inventarisatie en -evaluatie en hoe maak je er een?

Risico-inventarisatie en -evaluatie of in het kort gezegd RI&E. Het klinkt als een mond vol, maar het is essentieel voor elke organisatie om deze analyse te maken. Een RI&E helpt je om potentiële gevaren op de werkvloer te identificeren en arbeidsrisico’s te verkleinen.  Dat is cruciaal. Een veilige werkomgeving is namelijk niet alleen wettelijk verplicht, maar ook goed voor de moraal en productiviteit van je team.

In dit artikel lees je meer over wat een risico-inventarisatie en -evaluatie precies inhoudt, hoe je er een opstelt en welke elementen niet mogen ontbreken. Of je nu een HR-professional bent, een IT-manager of een financieel directeur, met een RI&E waarborg je de veiligheid binnen je organisatie.

Wat is een risico-inventarisatie en -evaluatie?

Een risico-inventarisatie en -evaluatie is een uitgebreide analyse die je maakt om mogelijke arbeidsrisico’s binnen je organisatie in kaart te brengen. Het doel hiervan is dat je gevaren op tijd identificeert en maatregelen neemt om ongelukken te voorkomen en schade bij onvoorziene omstandigheden te beperken. Denk bijvoorbeeld aan risico’s die je loopt op het moment dat je met zware machines of chemische stoffen werkt, maar ook aan onzichtbare risico’s zoals de gevolgen van een slechte werkhouding of psychosociale arbeidsbelasting.

Iedere organisatie met personeel in dienst is verplicht om een risico-inventarisatie en -evaluatie op te stellen. Een RI&E is namelijk onderdeel van het arbobeleid. Volgens dit beleid is het een must voor elk bedrijf om de veiligheid van zijn werknemers serieus te nemen. Op het moment dat je geen risico-inventarisatie en -evaluatie uitvoert, houd je je niet aan de Arbowet en kun je een boete krijgen als je geïnspecteerd wordt.

Welke informatie verwerk je in een risico-inventarisatie en -evaluatie?

Je weet nu dat een RI&E verplicht is volgens de Nederlandse wet. Dan kom je automatisch uit bij de volgende vraag: wat moet er in een risico-inventarisatie en -evaluatie komen te staan? Een RI&E bevat in ieder geval de volgende elementen:

• Beschrijving van de werkprocessen: Geef een gedetailleerd overzicht van de verschillende werkprocessen binnen je organisatie. Dit helpt om mogelijke gevaren te identificeren.
• Risicoanalyse: Documenteer alle geïdentificeerde risico's overzichtelijk en denk na over maatregelen die je kunt treffen.
• Maatregelenplan: Beschrijf de maatregelen die je hebt genomen of gaat nemen om risico's te beheersen en verminderen. Vergeet niet om eventuele verantwoordelijkheden toe te wijzen aan personen.
• Evaluatie en monitoring: Leg vast hoe en wanneer de maatregelen worden geëvalueerd en welke methoden je gebruikt om de effectiviteit te monitoren.
• Communicatieplan: Zorg ervoor dat er een duidelijk plan is om de RI&E-resultaten en maatregelen te communiceren naar alle betrokkenen.

Hoe maak je een duidelijke risico-inventarisatie en -evaluatie?

Het lijkt nu misschien een enorme klus om een RI&E op te stellen, maar met de juiste aanpak wordt het al een stuk eenvoudiger. Dit zijn de belangrijkste stappen die je moet zetten:

1. Identificeer gevaren: Breng eerst alle mogelijke gevaren binnen je bedrijf in kaart. Gevaren variëren van fysieke risico's door het gebruik van gevaarlijke machines tot mentale risico's zoals werkstress.
2. Evalueer de risico's: Bepaal hoe groot de kans is dat deze gevaren zich voordoen en wat de mogelijke impact is. Prioriteer de risico's op basis van ernst.
3. Stel een plan op: Ontwikkel maatregelen om de geïdentificeerde risico's te beheersen of te elimineren. Maatregelen kunnen bijvoorbeeld bestaan uit trainingen, werkprocessen aanpassen of beschermende uitrustingen aanschaffen en werknemers verplichten deze te dragen.
4. Voer het plan uit: Implementeer de maatregelen en zorg ervoor dat iedereen binnen de organisatie op de hoogte is van de nieuwe procedures.
5. Evalueer en verbeter: Evalueer vervolgens de uitkomsten van de nieuwe maatregelen. Onthoud daarbij dat een RI&E nooit helemaal af is. Het bijhouden van dit document is een continu proces van evalueren en verbeteren om ervoor te zorgen dat de werkplek veilig blijft.

Besef ook dat je een risico-inventarisatie en -evaluatie niet alleen hoeft te maken. Vraag het personeel om met je mee te denken of schakel een professional in die controleert of je voldoet aan alle eisen die worden gesteld vanuit de Arbowet.

Waarom is een risico-inventarisatie en -evaluatie cruciaal?

Een RI&E is niet zomaar een formaliteit, maar vormt de ruggengraat van een veilige werkomgeving. Door risico's proactief te verminderen voorkom je ongelukken en bescherm je je werknemers. Dit leidt niet alleen tot een hogere productiviteit, maar ook tot minder ziekteverzuim, een betere moraal en lagere kosten. Bovendien voldoe je hiermee aan de wettelijke vereisten en voorkom je mogelijke boetes.

Hoe vaak moet je een risico-inventarisatie en -evaluatie uitvoeren?

Het is belangrijk dat je begrijpt dat een risico-inventarisatie en -evaluatie geen eenmalige oefening is. Een RI&E werk je regelmatig bij, vooral na significante veranderingen binnen je organisatie. Denk aan het moment waarop er nieuwe machines in gebruik worden genomen, werkprocessen veranderen of er een incident is gebeurd. Houd als minimale richtlijn aan dat je één keer in het jaar de RI&E bijschaaft. Dit is wel afhankelijk van de sector waarin je bedrijf opereert en hoe groot de risico’s zijn waar je dagelijks mee te maken krijgt. Als werknemers in je organisatie veel risico lopen, is het uiteraard belangrijk om vaker te evalueren.

Tools en technologieën voor een effectieve RI&E

In deze moderne tijd hoef je het wiel niet opnieuw uit te vinden. Er zijn tal van tools en technologieën beschikbaar die je helpen om een risico-inventarisatie en -evaluatie uit te voeren. Softwareprogramma's kunnen het gehele proces stroomlijnen, van het identificeren van gevaren tot het monitoren van maatregelen. Deze tools bieden vaak templates, checklists en geautomatiseerde rapporten die je kunt gebruiken om het werk aanzienlijk te vereenvoudigen.

Maak je organisatie veiliger en efficiënter met een goed doordachte risico-inventarisatie en -evaluatie

Een risico-inventarisatie en -evaluatie opstellen en bijhouden is verplicht als je personeel in dienst hebt. Buiten dat is het een krachtig middel om je organisatie veiliger te maken, werknemers te beschermen en werkprocessen efficiënter te laten verlopen. Begin daarom vandaag nog met het implementeren van een RI&E.
Wil je meer weten over hoe je bedrijfsprocessen kunt optimaliseren? Neem dan contact op en ontdek wat Rippling voor jouw organisatie kan betekenen.

Rippling en diens dochterondernemingen geven geen belasting-, juridisch of boekhoudkundig advies. Deze content is alleen opgesteld voor informatieve doeleinden en is niet bedoeld om belasting-, juridisch of boekhoudkundig advies te geven, en mag ook niet als zodanig worden beschouwd. U dient contact op te nemen met uw eigen belasting-, juridisch en boekhoudkundig adviseurs voordat u zich bezighoudt met gerelateerde activiteiten of transacties.